Joanna Chaba – wokalistka, trenerka wokalna, absolwentka wydziału polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego o specjalizacji filologia dla mediów, autorka i krytyk przekazów medialnych. Prace naukowe broniła w Instytucie Kultury Polskiej. Absolwentka Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia im. Fryderyka Chopina w Sochaczewie na wydziale instrumentalnym oraz Autorskiej Szkoły Muzyki Rozrywkowej i Jazzu II stopnia im. Krzysztofa Komedy w Warszawie na wydziale wokalnym, gdzie obecnie jest wykładowcą na zajęciach z piosenki estradowej oraz kształcenia słuchu i zasad muzyki. Założycielka WokArt Studio, w którym od ponad 10 lat realizuje krajowe i międzynarodowe projekty artystyczne. Twórczyni innowacyjnego projektu „WokArtysta – Rozwój Osobisty Wokalisty”, a w nim szkolenia i kursy dla wokalistów „POznaj siebie i pokochaj SWÓJ GŁOS”. Pisze piosenki, komponuje muzykę, pracuje nad wydaniem autorskiego materiału muzycznego. Pasjonuje się również psychologią i podróżami.
Jaki wpływ ma rozwój osobisty na artystę?
Życie artysty to nie tylko światła reflektorów, radość, duma, oklaski – to równolegle umiejętność radzenia sobie z oceną, krytyką, stresem, wstydem czy perfekcjonizmem. Te umiejętności i wiedza z tego obszaru są równie ważne co sama technika wykonawcza czy interpretacja utworu. W moim odczuciu osoby zaangażowane w rozwój osobisty, a zarazem bardziej świadome siebie lepiej radzą sobie z wyzwaniami artystycznego świata. Rozwój osobisty jest swego rodzaju mocą napędową do śmiałego, twórczego działania, a zatem jego wpływ na artystę jest kluczowy.
W jaki sposób w swojej pracy wykorzystujesz umiejętności polonistyczne?
Umiejętności polonistyczne wykorzystuję do tworzenia publikacji na mój blog, a także do pisania tekstów piosenek. Moje prace naukowe na uniwersytecie poruszały tematy związane z kulturą, tradycją, kwestiami społecznymi, relacjami – zbierałam wiedzę, przeprowadzałam badania i opisywałam temat. Aktualnie w mojej pracy zawodowej skonkretyzowałam obszar tematyczny, w którym się poruszam, czyli zajęłam się tematami artystycznymi. Z kolei słowo mówione wykorzystuję w prowadzeniu vloga na grupie „WokArtysta – Rozwój Osobisty Wokalisty” oraz we współdziałaniu z wokalistami na zajęciach i warsztatach przy pobudzaniu wyobraźni poprzez odpowiednie metafory, a także w pracy nad analizą i interpretacją tekstu.
W Twojej profesji kluczowa jest praca nad głosem. Jakie są najczęstsze błędy związane z jego emisją i dbaniem o jego kondycję? Jak możemy im zaradzić?
Typowe problemy, błędy emisyjne, z którymi się spotykam, to zaciskanie gardła, płytki oddech, nosowanie, brak spójności brzmieniowej w całej skali głosu czy brak myślenia o emisji jako o systemie integrującym całe ciało. Dodatkowo również brak systematycznych treningów – a tymczasem jesteśmy niczym sportowcy, w naszym zawodzie ważne są codzienne, uważne treningi, czyli takie, które skupiają uwagę na słabych stronach i utrwalają te mocne. Ważna jest świadomość i nastawienie na czucie w ciele: gdzie czuję dźwięk? gdzie kieruję powietrze? Nauczyciel może być tylko kierunkowskazem, mentorem, trenerem, ale to wokalista musi sam poznać dobrze siebie, swój aparat wokalny, aby wykorzystać go jak najbardziej efektywnie. Głos ma brzmieć naturalnie, a śpiewanie ma być kontynuacją mówienia. Świadomość, uważność i zaangażowanie. Poza tym warto pamiętać oczywiście o piciu wody i odpowiednim nawilżeniu gardła, zwłaszcza podczas śpiewania w klimatyzowanych pomieszczeniach.
Ale nawet piękny głos niewiele da, jeśli nie towarzyszy mu odpowiednia interpretacja, samoświadomość, pewność siebie czy wykorzystywanie własnych doświadczeń i emocji. Śpiewanie to bowiem nie tylko wydobywanie z siebie dźwięku…
Zgadza się. Śpiew to nie tylko struny głosowe i aparat mowy. Śpiew to oddech, to nasze ciało i umysł. Śpiew to nasze serce i emocje. Śpiew to nasza dusza, jakkolwiek to pojmujemy. Dlatego tak ważna jest integracja i zrozumienie wszystkiego, aby budować wokalne „ja”. Znana sentencja głosi, że „Śpiewać każdy może”, i to prawda. Śpiewanie jako używanie strun głosowych to czynność jak każda inna, czynność, którą może wykonywać każdy. Natomiast struny głosowe dopiero w połączeniu z wartościami, marzeniami, myślami, planami, doświadczeniami, emocjami, wizjami i umysłem oraz intencją danej osoby nadają śpiewaniu głębszy sens i dzięki temu śpiewanie staje się takie wyjątkowe.
Przybliż nam, proszę, swoje najważniejsze projekty, kursy i szkolenia.
Każdy projekt był równie ważny, ale do tych największych zaliczam „No i jak tu nie jechać?” – warsztaty wokalne dla Polonii w Tunisie, który zrealizowałam we współpracy z Domem Polskim oraz Ambasadą Polski w Tunezji. Drugi to „Dzieci Warszawy” – projekt z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości, jednoczący mniejszości narodowe, przeprowadzony przy wsparciu Prezydenta Miasta Warszawy. Jako kolejny projekt mogę wymienić warsztaty artystyczne, które prowadziłam w Gruzji, Meksyku i na Martynice.
Obecnie pracuję nad szkoleniem stacjonarnym „POznaj siebie i pokochaj SWÓJ GŁOS”. Na poszczególnych warsztatach wokalista za pomocą odpowiednich ćwiczeń i narzędzi ocenia i diagnozuje swoje przekonania na temat śpiewania, wartości, mocne i słabe strony, uczy się, jak radzić sobie z przeżywaniem trudnych emocji, jak lokalizować emocje w ciele czy jak pozbywać się nagromadzonego stresu. Szkolenie prowadzę z trenerem, psychoterapeutą z Instytutu Psychoimmunologii w Warszawie. Najbliższy termin szkolenia to 26–27 listopada w Warszawie.
Ty także nieustannie pracujesz nie tylko nad swoim rozwojem osobistym, ale także związanym z nim rozwojem artystycznym. Śpiewasz, piszesz teksty, komponujesz. Wkrótce będziemy mieli okazje poznać tego efekty.
W wolnych chwilach lubię pisać teksty piosenek i komponować melodie. Robię to od dawna i w tym roku poczułam, że może nadszedł czas, aby wyciągnąć je z szuflady i podzielić się tą twórczością ze światem. W lutym razem z ekipą świetnych muzyków zarejestrowałam w studio dwanaście utworów w języku polskim i angielskim, które obecnie czekają na kolejne etapy produkcyjne.
Rozmawiał: Michał Bigoraj
Fot. archiwum własne J. Chaby
Wywiad ukazał się w czasopiśmie „Świat Elit” nr 4/2022 r.
Magazyn w wersji elektronicznej (PDF) jest dostępny na publio.pl
